28 Maddede 28 Şubat Hukuku

28 Şubat postmodern darbesinin üzerinden 27 yıl geçti. Refah Partisi ve Doğru Yol Partisi koalisyonuyla Necmettin Erbakan‘ın Başbakanlığında kurulan Refah-Yol hükûmeti yaşanan sürece 355 gün dayanabildi. Askerî kademe tarafından bir yaptırım listesi sunduğu 28 Şubat 1997 tarihli Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısından 4 ay sonra Erbakan, Başbakanlık görevini bıraktı. Refah-Yol hükûmetinin kurulduğu 7 Haziran 1996‘dan hükûmetin sona erdiği 18 Haziran 1997‘ye kadarki süreçte hukuki alanda yaşananları 28 maddeyle özetlemeye çalıştık. Söz konusu liste hazırlanırken Abdurrahman Babacan’ın editörlüğünde Pınar Yayınları tarafından yayımlanan “Binyılın Sonu 28 Şubat” kitabından faydalanılmıştır.

  1. 07 Haziran 1996: Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından kendisine hükûmet kurma görevi verilmesiyle  koalisyon çalışmalarına başladı.
  2. 28 Haziran 1996: Refah Partisi ve Doğru Yol Partisi tarafından Refah-Yol koalisyon hükûmeti kurularak Erbakan, Başbakan oldu.
  3. 17 Temmuz 1996: 1.600 hâkim ve savcının farklı yerlere atamasının yapıldığı atama kararnamesi Adalet Bakanlığı tarafından yayımlandı. Atamalarla ilgili CHP Genel Başkanı Deniz Baykal; Refah Partisinin devleti işgal ettiği, Türk yargısının ağır tahribat altında olduğu yorumunda bulundu.
  4. 04 Ekim 1996: Adalet Bakanı Şevket Kazan, kadın avukatlarda başörtüsünü yasaklayan genelgenin kaldırılacağını veya değiştirileceğini açıkladı.
  5. 21 Ekim 1996: Devlet Güvenlik Mahkemesi (DGM) Savcısı Nuh Mete Yüksel, Said Nursi için Kocatepe Camisinde okutulan mevlitte gözaltına alınan 113 Aczimendi tarikatı üyesi için ek 12 günlük gözaltı süresi talimatı verdi. (Aczimendiler için 2 Aralık 1996 tarihinde toplam 1210 yıl hapis cezası istendi.)
  6. 10 Kasım 1996: Kayseri DGM ve Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı, 10 Kasım Atatürk’ü anma törenleriyle ilgili sözlerinden dolayı RP’li Kayseri Belediye Başkanı Şükrü Karatepe hakkında soruşturma başlattı.
  7. 06 Aralık 1996: RP’nin Siyasi Partiler Yasası’na aykırı faaliyetlerde bulunduğu iddiasıyla hazırlanan fezleke, Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcılığı tarafından Yargıtay Başsavcılığına sunuldu.
  8. 20 Aralık 1996: Anayasa Mahkemesi Başkanı Yekta Güngör Özden, resmî temaslar için Türkiye’ye gelen İran Cumhurbaşkanı Rafsancani’nin Anıtkabir’i ziyaret etmemesini gerekçe göstererek Çankaya’da Rafsancani onuruna verilen yemeğe katılmadı.
  9. 03 Ocak 1997:  Anayasa Mahkemesi Başkanı Yekta Güngör Özden; “Kimsenin inanç sorunu olmayan ülkemizde en büyük tehlike din kalkışmalarıdır.” açıklamasında bulundu.
  10. 12 Ocak 1997: Başbakanlık talimatıyla; izin almaksızın kamu, özel ve askerî her türlü yapıyı denetleyerek soruşturma açabilecek bir müsteşarlık oluşturulması için yasa tasarısı hazırlandı.
  11. 28 Ocak 1997: Memurların mesai saatlerinin Ramazan ayına göre düzenlenmesini öngören Bakanlar Kurulu kararının yürütmesi Danıştay tarafından durduruldu.
  12. 02 Şubat 1997: Ankara Sincan’da düzenlenen Kudüs Gecesi hakkında Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından inceleme başlatıldı.
  13. 13 Şubat 1997: Ankara DGM, Sincan Belediye Başkanı Bekir Yıldız ve 9 kişi Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi kararıyla tutuklandı.
  14. 19 Şubat 1997: Mevcut adalet sisteminin tarafsızlığını yitirerek tıkandığını öne süren İstanbul Barosuna bağlı avukatlar cübbeleriyle Tünel’den Taksim Meydanına yürüdü.
  15. 28 Şubat 1997: Saat 15.00’ten gece yarısına kadar süren MGK sonrası askerler, “Atatürk ilkeleri doğrultusunda Anayasa ve Cumhuriyet yasalarının uygulanmasından asla taviz verilmemesi gerektiği”ni vurguladıkları 18 maddeden oluşan bir yaptırım listesi sundu.
  16. 05 Mart 1997: Başbakan Erbakan, 28 Şubat MGK kararlarının Bakanlar Kurulunda görüşülmesine dar belgeyi imzalarken DYP, DSP, CHP ve ANAP ortaklığıyla Meclis Başkanlığına 8 yıllık kesintisiz eğitim teklifi sunuldu.
  17. 17 Mart 1997: MGK kararları uygulama başlandı.
  18. 25 Mart 1997: Sağlık Bakanı Yıldırım Aktuna tarafından bütün illere başörtüsü yasağı genelgesi gönderildi.
  19. 25 Nisan 1997: Anayasa Mahkemesinin 35. kuruluş yıl dönümü sebebiyle düzenlenen törene Başbakan Erbakan ve Adalet Bakanı katılmadı.
  20. 09 Mayıs 1997: Başbakan Erbakan, sekiz gazeteci ve iki sendika yönetici hakkında “darbe çağrısı” yaptıkları gerekçesiyle İzmir ve İstanbul DGM başsavcılıklarına suç duyurusunda bulundu.
  21. 13 Mayıs 1997: MGK kararları doğrultusunda Kılık kıyafet Kanunu’na uymayanlara yönelik asayiş ekipleri ve terörle mücadele polisleri  tarafından sokaklarda “sarık operasyonu” başlatıldı. Fatih Çarşamba, Bağcılar ve Sultanbeyli’de 3 günde 81 sarık ve cübbeli kişi gözaltına alınarak adliyeye sevk edildi.
  22. 21 Mayıs 1997: Yargıtay Başsavcısı Vural Savaş, Refah Partisi hakkında “Türkiye’yi iç savaşa sürüklediği” iddiasıyla kapatılması talebiyle Anayasa Mahkemesinde dava açtı.
  23. 27 Mayıs 1997: Anayasa Mahkemesi Başkanı Yekta Güngör Özden “Devleti ve demokrasiyi yıkmayı hedefleyen partilere katlanmak demokrasiye düşmanlık etmektir.” açıklamasında bulundu.
  24. 09 Haziran 1997: Adalet Bakanı Şevket Kazan, Genelkurmay’ın irtica brifingine hâkim ve savcıların katılmasına izin vermedi.
  25. 10 Haziran 1997: Genelkurmay tarafından aralarında yüksek yargı başkan ve üyelerinin de bulunduğu 400 hâkim ve savcıya yönelik irtica brifingi verildi.
  26. 12 Haziran 1997: Başbakan Erbakan’ın “Sakaryalılar Grubu” olarak adlandırılan koruma ekibi hakkında tutuklama emri çıkarılarak görüldükleri yerde Gölcük Askerî Mahkemesine teslim edilmeleri istendi.
  27. 16 Haziran 1997: Sermaye Piyasası Kurulu tarafından Kombassan Holding aleyhine açılan dava, Kombassan’ın 15 trilyonuna ihtiyati haciz kararıyla sonuçlandı.
  28. 18 Haziran 1997: Necmettin Erbakan’ın Başbakanlık görevinden istifa etmesiyle 355 günlük Refah-Yol iktidarı sona erdi.