AYM, Son 9 Yıllık Bireysel Başvuru İstatistiklerini Açıkladı

Anayasa Mahkemesi (AYM), üç aylık periyotlarla açıkladığı bireysel başvuru istatistiklerini güncelledi. AYM’nin yeni yayımladığı bireysel başvuru istatistikleri 23 Eylül 2012 – 31 Aralık 2021 tarihlerini kapsıyor.

23 Eylül 2012 – 31 Aralık 2021 tarihleri arasında toplam 361 bin 159 bireysel başvuru yapıldı, 302 bin 429 başvuru sonuçlandırıldı. Yapılan başvuruları karşılama oranı yüzde 83,7 olarak gerçekleşti.

Yıllara göre sonuçlandırılan bireysel başvuru sayıları tablosunda en fazla başvurunun 42 bin 971’le 2019 yılında yapıldığı görülmekte. En fazla bireysel başvurunun sonuçlandırıldığı yılsa 89 bin 651 ile 2017. AYM’nin paylaştığı verilere göre 2020’ye kıyasla 2021 yılında bireysel başvuruların sonuçlandırılmasında gerileme yaşandı. 2020’de yapılan başvuru kıyaslama oranı %112 iken bu oran 2021’de %69’a geriledi.

AYM’nin paylaştığı verilere göre toplam 361 bin 159 başvuru sayısından 58 bin 730’u derdest başvuru. En fazla derdest başvuru 44 bin 869 ile 2021’e ait. 2021’de derdest başvuru oranı %76,4 olarak gerçekleşti.

23 Eylül 2012 – 31 Aralık 2021 tarihleri arasında AYM’ye yapılan bireysel başvurularla ilgili verilen kararlarda en büyük pay “Kabul edilemezlik” kararlarına ait. AYM’nin 361 bin 159 bireysel başvuru için verdiği “hakkın ihlal edilmediği” yönündeki kararların oranıysa sadece %0,3. AYM, 25 bin 857 bireysel başvuru için de “en az bir hakkın ihlal” edildiğine dair karar verdi.

Sonuçlandırılan dosyalar bazında 25 bin 857 bireysel başvuru için “Makul sürede yargılanma hakkı dahil” ihlal kararı verildi. Bu sayıya OHAL Kapsamında Başvuru Yollarının Tüketilmemesi Kararı Verilen Dosyalar dahil.

İhlal Kararlarının Oransal Durumu tablosunda %96,9’luk bir oran Esastan incelenen dosyalar basında makul sürede yargılanma hakkı dahil ihlal kararı verilen başvuruları kapsamakta. Bu kapsamdaki dosya sayısı 25 bin 857.

En az bir hakkın ihlal edildiğine dair karar verilen 25 bin 857 bireysel başvuru içerisinde en büyük pay 11 bin 830 başvuruyla 2021 yılına ait. Bu yöndeki kararlar 2019 yılında düşüş gösterirken 521,9 ile 2020’de tekrar yükselişe geçti ve 2021’de %45,8 olarak gerçekleşti.

AYM, 2013 – 2021 yılları arasında toplam 840 bireysel başvuruyla ilgili “Hakkın ihlal edilmediğine” karar verdi. En fazla 2019 yılında 225 bireysel başvuru için bu yönde karar verilirken 2021’de bu sayı bir önceki yıla kıyasla düşüş göstererek 102 olarak gerçekleşti.

2013 – 2021 yılları arasında toplam 26 bin 697 bireysel başvuruyu esastan inceleyen Anayasa Mahkemesi, en fazla 2021 yılında bireysel başvuruyu esastan inceledi. İstatistikler incelendiğinde esastan incelenen bireysel başvuru sayısının 2019 yılından itibaren hızla arttığı görülmekte. 2020’de 5 bin 800 olan esastan incelenen bireysel başvuru sayısı 2021’de 11 bin 932’ye yükseldi.

AYM, 2013 – 2021 yılları arasında 26 bin 155 bireysel başvuru için “Birden fazla hak veya özgürlüğünün ihlal edildiğine” karar verdi. İhlal kararlarının hak ve özgürlüklere göre dağılında ilk sırayıysa 20 bin 84 kararla “Adil Yargılanma Hakkı” almakta. AYM, son dokuz yılda sadece 2 başvuru hakkında “Bireysel Başvuru Hakkı”nın ihlal edildiği yönünde karar verdi.

26 bin 155 bireysel başvuruyla ilgili ihlal kararlarının yıllara göre dağılımında 2021 başı çekmekte. 2013’te 78 bireysel başvuru hakkında ihlal kararı veren AYM, 2021 yılında 11 bin 882 bireysel başvuru için bu yönde kararda bulundu. AYM’nin paylaştığı veriler incelendiğinde İhlal kararlarının bir önceki yıla göre 2019’da düşüş gösterdiği ancak 2020’den itibaren katlanarak yükseldiği görülmekte.

Anayasa Mahkemesi Başkanlığı tarafından yayımlanan 23 Eylül 2012 – 31 Aralık 2021 Bireysel Başvuru İstatistiklerinin resmî kaynağına buradan ulaşabilirsiniz.