Hakim bağımsızlığı ve tarafsızlığı ilkesi daha denetlenebilir hale gelecek

Yargı mensuplarının uyması gereken temel etik değerler yargı camiasının öteden beri tartıştığı temel alandır. Adil yargılanma hakkı kapsamında; yargılamaların bağımsız, tarafsız ve etkin bir şekilde yapıldığına dair gerek davanın taraflarında gerekse kamuoyunda kuvvetli bir inancın olması bir zorunluluktur.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6’ncı maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının sağlanmasında en önemli araçlardan biri de yargı mensupları için etik ilkelerin belirlenmesidir. Etik ilkelerin belirlenmesi; yargısal süreçlerdeki şeffaflığı ve hesap verebilirliği artıracak ve bu sayede yargıya olan güven yükselirken kamuoyu tarafından önemle takip edilen hakim bağımsızlığı ve tarafsızlığı ilkesi daha denetlenebilir hale gelecektir. Yargı etiği konusunda uluslararası alanda genel kabul görmüş temel prensipleri içeren “Bangalore” ve “Budapeşte” ilkeleri gibi belgeler olmakla birlikte, uygulamada ülkeler yargı mensupları için kendi etik kodlarını belirlemektedir. Etik ilkelerin tüm yargı mensuplarının katılımı ile gerçekleştirilen ortak bir çalışma ile belirlenmesi; belirlenen ilkelerin uygulanmasını ve takibini kolaylaştıracak ve aynı zamanda gerçek manada yargı mensuplarının davranışlarına rehberlik edecektir. Önümüzdeki süreçte yargı mensuplarının etik kodları yüksek mahkemeler ve HSYK ile işbirliği halinde tüm yargı mensupları tarafından belirlenecektir. Yargılama sürecinin savunma tarafını oluşturan avukatlar, adil yargılanma açısından son derece önemli bir işlevi yerine getirmektedir. Benzer şekilde Türkiye Barolar Birliği ile işbirliği halinde avukatlık mesleğine ilişkin meslek etik ilkelerinin geliştirilmesi de amaçlanmaktadır.

Kaynak: Adalet Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yargı Reformu Stratejisi 2015