Hukuk Gündemi 2021/9

Mart’ın ilk haftası internet medyası ve sosyal ağlarda hukuka dair paylaşımlardan öne çıkan başlıkları derledik. 

#YeniAnayasa

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Mustafa Şentop: Yeni anayasa bir ütopya değil, gerçekleşebilir bir şeydir, yeter ki iyi niyetli olunsun, bunu yapma konusunda her kesim irade göstersin. Türkiye’nin ihtiyacı olan yeni Anayasa konusunda ortak bir niyet varsa ben Türkiye Büyük Millet Meclis’i Başkanı olarak üzerime düşen ne varsa yapmaya, elimi taşın altına koymaya hazırım.

İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi Üyesi Nuh Hüseyin Köse: Anayasanın sorunu ne? Yurttaş neden şikâyet ediyor? Önce bu sorulara yanıt vermek gerekiyor. Şu anda sokaktaki insan, adliyeye işi düşen vatandaş hukukun, yargının neyinden şikâyetçiyse biz oraya neşter atalım. Ben kendi adıma konuşacak olursam yargının yavaş işleyişinden şikâyetçiyim. Yargının yavaş işlemesinin anayasayla bir ilgisi yok ki. Anayasa bize ‘Yargı yavaş işlesin.’ demiyor. Tam tersine Anayasa’nın 2. maddesi ‘Türkiye Cumhuriyeti Devleti bir hukuk devletidir.’ diyor. 

“Yeni Anayasa” değil “Çok Kapsamlı Anayasa Değişikliği”

Türkiye Barolar Birliği Başkanı Prof. Dr. Metin Feyzioğlu, Aydınlık’a “Yeni Anayasa” gündemiyle ilgili değerlendirmelerde bulundu: Bir kere ben yeni anayasa tabirini kullanmıyorum. Bir hukukçu olarak tercih ettiğim terminoloji “çok kapsamlı anayasa değişikliği”. Zaten sayın Cumhurbaşkanı, ilk dört maddeyi tartışmam diyor. O anayasanın değişmez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez ilk dört maddesini yerinde bıraktığımıza göre, dört maddeden sonraki tüm maddeleri konuşabiliriz. Buna göre yeni bir anayasa değil, “çok kapsamlı bir anayasa değişikliğinden” bahsediyoruz.

Anadolu Ajansı’nın Editör Masası’na katılan Adalet Bakanı Abdulhamit Gül: Türkiye’de düşüncesi, inancı, etnik aidiyeti ne olursa olsun herkesin bir arada yaşama iradesinin temel belgesi anayasadır ve bu anayasada toplumun büyük kesimi anayasayı ruhuyla hatta metniyle kabul etmiyor. Biz diyoruz ki; Türkiye daha yüzlerce yıldır -anayasasını elbette ihtiyaç olur değiştirebilir ama- ruhuyla beraber sivillerin, demokratik unsurların bir araya gelerek yaptığı bir anayasa olsun.

#RektörlükSeçimeri

Türkiye Hukuk olarak Türkiye Cumhuriyeti tarihinde rektörlük makamının seyrini mercek altına aldık.

22 ülkede rektör adaylarını belirleme sürecini ve rektör atamasında son sözün kime ait olduğunu inceledik.

#İnsanHaklarıEylemPlanı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan; içerisinde İnsan Hakları Koruma Sistemi, İfade – Örgütlenme ve Din Özgürlüklerinin Korunması, Hukuki Öngörülebilirlik ve Şeffaflık, Yargı Bağımsızlığı ve Adil Yargılanma Hakkının Güçlendirilmesi başlıklarının da yer aldığı 11 temel ilkeden oluşan İnsan Hakları Eylem Planını açıkladı.

İnsan Hakları Eylem Planının birinci amacına göre Ceza İnfaz Kurumları İnsan Hakları İzleme Komisyonu kuruluyor.

İnsan Hakları Eylem Planının ikinci amacına göre hâkim ve savcılara coğrafi teminat sağlanarak hem yargı teminatı güçlendirilecek hem de kararların hızlanması temin edilecek.

İnsan Hakları Eylem Planının üçüncü amacına göre finans sendika, imar ve kamulaştırma gibi alanlar ile vergi ve bilişim suçlarında ihtisas mahkemeleri kuruluyor.

İnsan Hakları Eylem Planının dördüncü amacına göre mevzuat ve uygulama, ifade özgürlüğü ile toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının en geniş şekilde teminat altına alınması doğrultusunda gözden geçiriliyor.

İnsan Hakları Eylem Planının beşinci amacına göre Sulh ceza hâkimliklerinin tutuklama ve diğer koruma tedbirlerine ilişkin kararlarına karşı dikey itiraz usulü getiriliyor.

İnsan Hakları Eylem Planının dokuzuncu amacına göre hâkim, savcı ve avukat adaylarına Anayasa Mahkemesi’nde staj imkânı getiriliyor.

Adalet Bakanlığı, 11 temel ilke, 9 amaç, 50 hedef, 393 faaliyet öngören İnsan Hakları Eylem Planı’nın tüm ayrıntılarını paylaştı.

#YargıReformu

İhtilaf dergisinin 1. sayısında kendisiyle Yargı Reformu üzerine söyleşi yapılan İstanbul Barosu Başkanı Av. Mehmet Durakoğlu: 2009’da bir yargı reformu stratejisi taslağı vardı ama amacına ulaşamadı. Sonra 2015’te yeniden yargı reformu stratejisi taslağı çıkartıldı. Şimdi 2019’da yeniden yargı reformu stratejisi taslağı çıktı. İki tane yargı reformu stratejisini başaramamış olan bir anlayış şimdi üçüncüsünü başaracağını söylüyor. Buna inanabilmek için biraz naif olmak gerekiyor.

#AnayasaMahkemesi

Anayasa Mahkemesi, 2012-2020 Norm Denetimi İstatistiklerini yayımladı. Rapora göre 2012’de 20 olan iptal dava sayısı 2020’de 45’e yükselirken, itiraz başvurusu ise 2012’de 139’dan 2020’de 56’ya geriledi.

İstanbul 2 Nolu Barosu Başkanı Av. Gönül Yıldız, İhtilaf dergisinin 1. sayısında yayımlanan söyleşide “Anayasa Mahkemesi yönünden somut ve soyut norm denetimi sonucunda verdiği. kararlar tabii ki bağlayıcıdır. Ancak bireysel başvuruya konu şikayetler tarafları bağlamalıdır. AİHM kararlarında ise geçici önlem niteliğindeki kararların bağlayıcılığı bulunmamasına rağmen kesin kararların bağlayıcı olduğu kanaatindeyim.” ifadelerini kullandı.