16. Türk Ceza Hukuku Günleri’nin ikinci gününde Dr. Sesim Soyer Güleç, “İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali ve ve Sendikal Hakların Kullanılmasının Engellenmesi” başlıklı bir sunum yaptı. Güleç, çevrim içi yayında Türk Ceza Kanunu’nda çalışma hayatıyla ilgili yer alan maddeleri değerlendirdi.
Dr. Sesim Soyer Güleç, kişilerin çalışma ve iş hayatıyla haklarının kanunlarla güvence altına alındığını ifade etti. Güleç “Türk Ceza Kanunu’nda iş ve çalışma hürriyeti, sendikal hakların kullanılmasını ihlal eden eylemler 117 ve 118. maddelerde suç olarak düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler her bireyin hukuka aykırı sınırlamalar olmaksızın ve her türlü baskıdan uzak bir biçimde serbestçe çalışabilme ve sendikal haklardan yararlanabilme hürriyetini sağlama amacı taşımaktadır.” dedi.
TCK 117. Madde İnsan Onurunu Korumaya Yöneliktir
Çalışma özgürlüğünün insan onuruyla bağlantılı bir şekilde korunduğunu belirten Güleç “Türk Ceza Kanunu’nun 117. maddesinde çalışma, özel girişimde bulunma ve sözleşme özgürlüğü güvence altına alınmaktadır. Demokratik ve sosyal bir hukuk devletinde işgücü sömürüsü kabul edilemeyecek bir davranış olduğundan özellikle 117. maddenin 2. ve 3. fıkralarının insan onurunun korunmasına yönelik olduğunu belirtmek gerekir. Kişilerin herhangi bir zorlama ya da baskı altında olmadan çalışabilmeleridir. Aynı zamanda kamu düzeni ve kamu ekonomisinin korunmasını sağlayacaktır. Daha geniş bir perspektiften bakıldığında ekonomik bir nitelik arz etmektedir. “ ifadelerini kullandı.
Gelir Elde Etmiyorsa Çalışma Hürriyetine Girmez
TCK’nın 117. maddesinin kapsama alanından söz eden Güleç, “Gelir elde etmeye yönelik mal ve hizmet üretimi şeklindeki tüm çalışma türlerinin bu kapsamda olduğunu görüyoruz. Sadece işçi veya işverenler değil kazanç elde etmeye yönelik faaliyette bulunan herkes bu suç tipine karşı koruma altına alınmakta. Gelir elde etme amacı olmayan faaliyetler ise çalışma hürriyeti kapsamında değerlendirilmeyecektir.” şeklinde konuştu.
Çalışma Özgürlüğü, Çalışmamayı da Kapsamakta
“Çalışma özgürlüğünün korunabilmesi meşru bir faaliyet olmasına bağlıdır.” diyen Dr. Güleç, yapılan işin hukuka aykırı olması halinde çalışma özgürlüğü altında değerlendirilmeyeceğini ifade etti. Çalışma özgürlüğünün aynı zamanda çalışmama özgürlüğünü de kapsadığının altını çizen Sesim Soyer Güleç “117. madde çalışma özgürlüğünün aktif, pozitif yönüne yönelen eylemleri yaptırıma kavuşturmaktadır. Bu anlamda değerlendirdiğimizde 118. maddeyle işten kaçınma hürriyeti bu bağlamda korunma altına alınmadığı şeklinde bir sonuca varmak gerekir.” değerlendirmesinde bulundu.
Kamu Görevlileri için 265. Madde
Kendisine karşı cebir veya tehdit kullanan kişiyle çalışma hürriyeti ihlal edilen kişinin aynı kişi olmasına gerek olmadığını vurgulayan Güleç “Bu kişiler farklı kişiler olabilir. Bir kamu görevlisinin görevini yapması cebir veya tehdit yoluyla engellenirse bu durum 265. maddede özel olarak düzenlendiğinden bu suç tipinin uygulama alanının bulması gerekir. Böyle bir durumda 117. maddenin 1. fıkrası uygulanamayacaktır.” diyerek kamu görevlilerinin görevlerinin engellenmesi halinde 117. maddenin dışında değerlendirildiğini ifade etti.