İstanbul Barosu: Çocukların Üstün Yararı Korunmalıdır

İstanbul Barosu, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların karıştığı olay sayılarının yer aldığı istatistiklerle ilgili basın açıklaması yayımladı.

Çocukları mağdur eden veya suça sürükleyen faktörlerin çok yönlülüğüne dikkat çekilen açıklamada, mağdur ve suça sürüklenen çocuklar için Çocuk Koruma Kanunu başta olmak üzere yasalarda ve Türkiye’nin taraf olduğu Çocuk Hakları Sözleşmesinde düzenlenen koruyucu, destekleyici tedbirlerin alınarak uygulanması gerektiği vurgusunda bulunuldu.

İstanbul Barosu Başkanlığından yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi:

Türkiye İstatistik Kurumu 2 Ağustos 2022 tarihinde güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların karıştığı olay sayısını açıkladı.  

TÜİK’in açıklamasına göre, güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların sayısı 2021 yılında, 2020 yılına göre %10,8 artarak 499 bin 319 oldu. 207 bin 999 çocuğun mağdur olduğu olaylar nedeniyle güvenlik birimlerine geldiği görüldü. 132 bin 943’ü suça sürüklenme sebebiyle getirilen çocukların %36,6’sının yaralama, % 27,2’sinin hırsızlık ve diğerlerinin uyuşturucu ve cinsel suçları işlediği iddia edildi.

Çocukları mağdur eden veya suça sürükleyen faktörler çok yönlüdür..

Çocukların sorumluluk sahibi, eğitimli, özgüvenli ve bilinçli  bireyler olarak yetiştirilmesinde önce ailenin, ardından okul ve sosyal çevrenin etkisi olmaktadır.  

Ailede çocuğun yetişmesinde yeterli ilgi ve duyarlılık olsa dahi, okulda akran baskısı ve akran grupların olumsuz etkisi; okulda, sokakta, toplum içinde şiddet olaylarının yakın tanığı olması çocukların mağdur veya suça sürüklenen sıfatıyla güvenlik birimlerine gelmelerine neden olmaktadır. Çocuklar ailede, okulda, sosyal çevrede gördüklerini öğrenir, örnekler ve yansıtırlar.

Mağdur ve suça sürüklenen çocuklar için Çocuk Koruma Kanunu başta olmak üzere yasalarda ve Türkiye’nin taraf olduğu Çocuk Hakları Sözleşmesinde düzenlenmiş olan koruyucu, destekleyici tedbirler alınmalı ve uygulanmalıdır.

Suça sürüklenen çocuklarla ilgili soruşturmalarda örneğin; Soruşturma işlemleri çocuk büroda görevli çocuk savcıları tarafından yapılmalıdır; ifade ve diğer işlemler sırasında çocuğun yanında uzman bulundurulmalıdır. İfade işlemi için AGO’lar (adli görüşme odaları) kullanılmalıdır; 12-15 yaş grubunda çocukların ceza sorumluluğunun değerlendirilmesi için sosyal inceleme raporu ve adli psikiyatrik rapor alınmalıdır.

Mağdur çocuklarla ilgili soruşturmalarda örneğin; cinsel istismar suçunda, çocukların ifadesi Cumhuriyet savcısının nezaretinde Çocuk İzlem Merkezinde uzmanlar aracılığıyla alınmalıdır; Mağdur çocukların ifadeleri sırasında ses ve görüntü kaydı alınmalıdır; Mağdur çocukların ifadeleri sırasında yanlarında uzman bulundurulmalıdır; Korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında Çocuk Koruma Kanununda düzenlenen koruyucu ve destekleyici tedbirlerin uygulanmalıdır..

Devlet, her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları koruyucu tedbirleri almalıdır. Çocuklar,  yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça, ana ve babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkını kullanmalıdırlar.   

Çocukların mağdur olmalarını veya suça sürüklenmelerini önleyici  tedbirlerin alınmasında; aile, okul yönetimleri, adli, idari merciler, Barolar, STK’lar; Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, kurumlar arası işbirliği içinde  çalışmalıdırlar. Çocuklar geleceğimizdir.