Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Staj Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 09.05.2023 tarihli 32185 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. TBB, ilgili konuya dair süreçle ilgili şu yazılı açıklamayı yaptı:
11 Haziran 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Kanun ile Avukatlık Kanunu’nun 16. maddesinin ikinci fıkrasına çalışanların avukatlık stajına dair getirilen düzenleme sonrası, avukatlık stajı konusunda görevli ve yetkili kurumların esasen Barolar ve Türkiye Barolar Birliği olduğu bilinciyle Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Staj Yönetmeliği’nde bir kısım değişiklikler hazırlanmıştı.
Aynı zamanda 09.05.2023 tarihli (bugün) Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklikleri de içeren düzenlemeler, Kanun’un 182. maddesi uyarınca Adalet Bakanlığına gönderilmiş, Bakanlığın geri gönderme işlemi sonrası bir kısım maddelere Birliğimiz tarafından uyulmuş; ısrar edilen maddelerle birlikte Yönetmelik yayımı için T.C. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğüne gönderilmiştir.
Genel Müdürlük, stajda sigortalı çalışma konusuna dair düzenleme yapma yetkisinin münhasıran Adalet Bakanlığında olduğu gerekçesi ile değişiklik yönetmeliğini iade etmiş, Birliğimizce sözü edilen iade işleminin yürütülmesinin durdurulması ve iptali istemi ile Danıştay’a dava açılmıştır.
İade işleminin konusunu oluşturmayan değişiklik maddelerinin Resmî Gazete’de yayımlanmasına ilişkin talep yazısı üzerine “Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Staj Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, 09.05.2023 tarihli (bugün) 32185 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ AVUKATLIK STAJ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1- 19/12/2001 tarihli ve 24615 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Staj Yönetmeliğinin 2 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Barolar nezdinde yapılacak” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “ile onanmış ikişer” ibaresi “veya e-Devlet kapısına ait barkodlu belge doğrulama uygulaması vasıtası ile kontrolü mümkün” şeklinde değiştirilmiş, aynı fıkranın (a) bendine “Cüzdanı” ibaresinden sonra gelmek üzere “örneği” ibaresi eklenmiş, (e) bendinde yer alan “hükümlülüklerinin” ibaresi “mahkumiyetlerinin” şeklinde değiştirilmiş ve (ğ) bendi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
“ğ) 24/10/2019 tarihinden sonra hukuk fakültesine kayıt yaptıranlardan 31/3/2024 tarihinden önce mezun olanlar saklı kalmak kaydıyla Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı başarı belgesi,”
MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “özürü” ibaresi “mazereti” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Türkiye Barolar Birliğine Elektronik Ortamda Gönderme
Madde 10- Adayın başvurusu ve başvurusuna eklediği belgelerin birer örneği, Baro başkanı tarafından Türkiye Barolar Birliğine gönderilmek üzere elektronik sisteme yüklenir. Avukatlık Kanununun 22 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında yazılı hallerde, adayın yanında staj yapacağı avukatın yazılı oluruna ait belge aranmaz.”
MADDE 5- Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine “Mahkemesinde” ibaresinden sonra gelmek üzere “(Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi dahil)” ibaresi eklenmiş, (c) bendine “Mahkemesinde” ibaresinden sonra gelmek üzere “(Çocuk Mahkemesi, Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi dahil)” ibaresi eklenmiş, (d) bendinde yer alan “Mahkemesinde” ibaresi “Hakimliğinde” şeklinde değiştirilmiş, (f) bendinde yer alan “Ticaret, İş, Tapulama dahil” ibaresi “Ticaret, İş, Aile, Tüketici, Kadastro Mahkemeleri ile Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi dahil” şeklinde değiştirilmiş, (g) bendinde yer alan “Tetkik” ibaresi “Mahkemeleri” şeklinde değiştirilmiş ve aynı maddenin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Adalet Komisyonu gerekli gördüğü takdirde bu sırayı değiştirebilir ve stajyerin isteği üzerine Çocuk Ağır Ceza Mahkemesi, Çocuk Mahkemesi, Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi, Ticaret Mahkemesi, İş Mahkemesi, Aile Mahkemesi, Tüketici Mahkemesi veya Kadastro Mahkemesi ile Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde staj yapılmasını sağlar.”
MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “bağımsız bürosu olan” ibaresi “bağımsız bürosu bulunan veya bünyesinde hukuk müşavirliği mevcut kamu ve özel kurum ve kuruluşlarda görevli” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 7- Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin ikinci fıkrasına “eğitim programına” ibaresinden sonra gelmek üzere “kesintisiz” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 8- Aynı Yönetmeliğin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Bu yükümlülük kapsamında avukat, stajyeri Avukatlık Kanununun 23 üncü maddesinde belirtilen duruşmalar ile cezaevi görüşmeleri ve ifade ve sorgu işlemlerine birlikte gitmek, mahkemeler ve idari makamlardaki işleri takip etmek, dava dosyalarını ve yazışmaları düzenlemek imkanını sağlayarak eğitir.”
“Avukatlık Kanununun 22 nci maddesi uyarınca baro başkanı tarafından tayin edilen avukat, stajyeri kabul etmek zorundadır.”
MADDE 9- Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 10- Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Stajyer, avukat yanında staja başladıktan sonra, avukatın yazılı oluru ile onun gözetim ve sorumluluğu altında, sulh hukuk mahkemeleri ile seri muhakeme hariç, üst sınırı iki yıla kadar (iki yıl dâhil) hapis cezasını gerektiren suçlara ilişkin yapılan yargılamalarla sınırlı olmak üzere asliye ceza mahkemeleri ve icra mahkemelerinde avukatın takip ettiği dava ve işlerle ilgili duruşmalara girebilir ve icra müdürlüklerindeki işleri yürütebilir.”
MADDE 11- Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Raporların içeriği yönetim kurulu tarafından denetlenir.”
MADDE 12- Aynı Yönetmeliğin 21 inci maddesinin birinci fıkrasına “yapıp yapmadığını” ibaresinden sonra gelmek üzere “staj süresince düzenlenen raporları da dikkate alarak” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 13- Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin ikinci fıkrasının ikinci ve üçüncü cümleleri yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 14- Aynı Yönetmeliğin 29 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 29- Staj eğitiminin tamamlanmasından sonra stajyere staj eğitimi bitirme belgesi verilir. Bu belgenin verilmesi için; stajyerin eğitim programına katılmış olması gerekir. Ayrıca stajyerin, katıldığı zorunlu ve seçimlik eğitim çalışmalarından yazılı sözlü anlatım, hukuksal niteleme, meslek ilke ve kurallarına uygunluk yönünden başarılı bulunmuş, bireysel çalışma raporunun kabul edilmiş, avukatlığı mesleğin saygınlığına ve bu Yönetmeliğin amaç maddesinde yer alan ilkelere uygun olarak yapacağına yönelik kanaat uyandırmış olması gerekir.”
MADDE 15- Aynı Yönetmeliğin 30 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 30- Baro Yönetim Kurulu staj süresini tamamlayarak staj eğitimini bitirme belgesini alan stajyere, staj dosyasındaki belge ve raporları inceleyerek yeterli bulduğu takdirde, yapacağı ilk toplantıda staj bitim belgesi verilmesi konusunda karar verir.”
MADDE 16- Aynı Yönetmeliğin 31 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Stajyer nakil geldiği baroda tamamlamamış ise 23 üncü maddede öngörülen zorunlu ders saatini tamamlamakla yükümlüdür.”
MADDE 17- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 18- Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu yürütür.
TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ AVUKATLIK STAJ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK KARŞILAŞTIRMA CETVELİ
TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ AVUKATLIK STAJ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK BİLGİ NOTU
Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Staj Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 09.05.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Barolar, Türkiye Barolar Birliği ve Adalet Bakanlığı, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun staja ilişkin maddeleri uyarınca staj listesine yazılma sürecini son birkaç yıldır elektronik ortamda yürütmektedir. Yönetmelik değişikliği ile (madde 4) uygulamada yürütülen elektronik sistem yönetmeliğe işlenmiş ve Değişiklik Yönetmeliğinin 2. maddesinde getirilen düzenlemeler ile adaylara başvurularında elektronik ortamda da belge temin etme kolaylığı sağlanmıştır. Aynı zamanda 7188 sayılı Kanun ile getirilen “hukuk mesleklerine giriş sınavı” Yönetmeliğe işlenmiştir.
28.06.2014 tarih ve 29044 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 6545 sayılı Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 84. maddesi ile sulh ceza mahkemeleri kaldırılmış, sulh ceza mahkemelerinin görev alanına giren konularda asliye ceza mahkemeleri görevli kılınmıştır. Değişiklik Yönetmeliğinin 5. maddesi ile yasal değişiklikler uyarınca adı ve görevi farklılaşan sulh ceza hakimliğinde staj, yasal mevzuata uygun hale getirilerek, avukatlık stajının niteliğinin artırılması amacıyla stajyerlerin ilgi alanlarına göre daha çeşitli mahkemelerde staj yapabilmeleri sağlanmıştır. Sözü edilen Yönetmeliğin 10. maddesi ile yasal mevzuatın olanak verdiği şekilde stajyerlerin seri muhakeme hariç, üst sınırı iki yıla kadar (iki yıl dâhil) hapis cezasını gerektiren suçlara ilişkin yapılan yargılamalarla sınırlı olmak üzere asliye ceza mahkemelerinde duruşmalara girebileceği hükme bağlanmıştır.
Değişiklik Yönetmeliğinin 6. maddesi ile avukat yanında yapılacak stajın, bağımsız bürosu bulunan avukatlardan başkaca, bünyesinde hukuk müşavirliği mevcut kamu ve özel kurum ve kuruluşlarda görevli bir avukat yanında da yapılabilmesine olanak verilmiştir.
Değişiklik Yönetmeliğinin 7., 11. ve 12. maddelerinde amaç, 11 Haziran 2022 tarihli 31863 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7409 sayılı Kanun ile 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 16. maddesine eklenen ikinci fıkra uyarınca getirilen ‘stajda sigortalı çalışma, kamu kurum ve kurumlarında çalışırken avukatlık stajı yapma’ durumunda avukatlık stajının kesintisizliğini vurgulamak ve avukatlık stajının niteliğinin korunması, içeriğinin denetiminin artırılmasını sağlamaktır. Yönetmelik değişikliğinin 16. maddesi ile de stajyerin zorunlu eğitim saatini tamamlamamış olması halinde nakil ile gittiği Baroda tamamlattırılacağı hükme bağlanmıştır.
Değişiklik Yönetmeliğinin 8. maddesi ile ceza muhakemesi işlemlerine dair yetkinliklerini artırmak amacıyla sürece başından itibaren hakim olmalarını sağlamak üzere stajyerlere yanlarında staj yaptıkları avukat ile birlikte ifade ve sorgu işlemlerine katılma olanağı getirilmiştir.
Bundan başka Yönetmelik değişikliği ile (madde 9) stajyerin askerlik görevini yaptığı sırada izin alarak stajına kaldığı yerden devam etmesi hükmüne ilişkin Danıştay 8. Dairesinin 17.09.2003 tarih E.2002/638, K.2003/3334 sayılı iptal kararının gereği yerine getirilmiştir.
Yönetmelik değişikliğinin 14 ve 15. maddeleri ile 17 Haziran 2014 tarihli 29033 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan staja kabul ve staj yeterlilik değerlendirmesi düzenlemelerini içeren “Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Staj Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümleri, madde metinlerinden çıkarılmıştır.
