Tüm yargı mensuplarının uyması gereken etik ilkelerin belirlenmesi

Yargı etiği konusunda uluslararası alanda genel kabul görmüş temel prensipleri içeren “Bangalore Yargı Etiği İlkeleri” HSYK tarafından 27 Haziran 2006 gün ve 315 sayılı karar ile tavsiye edilmiştir. Ayrıca savcılar için etik ve davranış biçimlerine ilişkin Avrupa esaslarını belirleyen “Budapeşte İlkeleri” de yine HSYK tarafından 10 Ekim 2006 gün ve 424 sayılı karar ile benimsenmiş ve dikkate alınmak üzere bütün yargı teşkilâtına duyurulmuştur. Ayrıca yargı mensuplarını ilgilendiren etik ilkeler, Hâkimler ve Savcılar Kanununda ve yüksek mahkemelerin kanunlarında
yer almaktadır. Uluslararası belgeler de dikkate alınarak, yargının bütün kademelerini kapsayacak biçimde yüksek mahkemeler ve HSYK ile işbirliği hâlinde yargı mensuplarına yönelik etik ilkeler oluşturulacaktır.

yargi reformu 6

Yüksek Mahkeme üyeleri ve diğer yargı mensupları hakkındaki disiplin hükümlerinin nesnel ve somut ölçütler çerçevesinde geliştirilmesi ve birbirleriyle uyumlu hâle getirilmesi

Türk disiplin mevzuatının aynı gruba dahil sayılabilecek kişiler için farklı hükümler içerdiği görülmektedir. 2802 sayılı Kanunun 62 nci maddesinde ilk derece mahkemelerinde görev yapan hâkim ve savcılara; uyarma, aylıktan kesme, kınama, kademe ilerlemesinin durdurulması, derece yükselmesinin durdurulması, yer değiştirme ve meslekten çıkarma cezaları verilebilmekte iken Yargıtay Kanununun 19 uncu maddesine göre Yargıtay üyelerine uyarma ve meslekten çekilmeye davet, Danıştay Kanununun 73 üncü maddesine göre Danıştay üyelerine uyarma, istifa etmeye veya emekliliğini istemeye davet, Askerî Yargıtay Kanununun 34 üncü maddesine ve Askerî Yüksek İdare Mahkemesi Kanununun 28 inci maddesine göre bu mahkemelerin üyelerine uyarma, kınama, görevden çekilmeye davet cezaları verilebilmektedir. Diğer yandan 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda ise bu düzenlemelerden farklı yaptırımlara yer verildiği görülmektedir.

Görüldüğü üzere yüksek mahkeme üyeleri ile diğer yargı mensuplarına uygulanacak olan disiplin hükümleri arasında farklılıklar bulunmaktadır.

Bu hedef başlığı altında disiplin mevzuatının; Bangalore ve Budapeşte Yargı Etiği ilkelerine de uygun olacak şekilde gözden geçirilmesi, soyut ve genel kavramlar yerine daha somut dille yazılması ile disiplin hükümlerinin uyumlaştırılması (yeknesaklığın sağlanması) amaçlanmaktadır.

yargi reformu1