Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları (SETA) Vakfı, 2021’de Türkiye başlıklı rapor yayımladı. Raporda 2021 yılında siyaset, dış politika, güvenlik, göç, ekonomi, enerji, hukuk ve yargı alanlarında Türkiye’de yaşanan önemli gelişmelere yer verildi.
TBMM’de 2021 yılında 81 kanun teklifi kabul edildi
Raporun Yasama bölümünde TBMM’nin 1 Ocak – 15 Aralık 2021 aralığında 81 kanun teklifini kabul ettiği; küresel iklim değişikliğinin olumsuz etkileriyle mücadele etmeye yönelik komisyon kurulması ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanımı hakkındaki kararlar dâhil toplam 56 kararın alındığı bilgisine yer verildi.
2021’de TBMM’de kabul edilen önemli kanunlardan bazıları şu şekilde:
- 7281 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
- 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu
- 7338 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
- 7328 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
- 7330 sayılı Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi Hakkında Kanun
- 7331 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
- 7332 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ile Türk Ceza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
- 7335 sayılı Paris Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
- 7343 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
- 7346 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
2021’de Yargı
SETA tarafından yayımlanan raporda yargı alanında 2021’de gerçekleşen önemli gelişmelere de yer verildi. Türkiye’de yargı alanında 2021 yılında şu önemli gelişmeler yaşandı:
- 2019’da ilan edilen Üçüncü Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamında 2021’de ceza muhakemesi, idari yargılama usulü, infaz ve icra iflas hukukuna ilişkin kapsamlı düzenlemeler getiren dördüncü ve beşinci yargı paketleri yasalaştırıldı.
- 2 Mart’ta 11 ilke, 9 amaç, 50 hedef ve 393 faaliyetten oluşan İnsan Hakları Eylem Planı Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kamuoyuna duyuruldu.
- 4 Nisan’da İnsan Hakları Eylem Planı İzleme ve Değerlendirme Kurulu oluşturuldu.
- 30 Haziran’da “Hukuk Muhakemelerinde Ses ve Görüntü Nakledilmesi Yoluyla Duruşma İcrası Hakkında Yönetmelik” Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
- 9 Temmuz’da hayvan haklarına ilişkin kapsamlı düzenlemeler öngören kanun TBMM’de kabul edildi.
- 14 Temmuz 2021’de Dördüncü Yargı Paketi olarak da adlandırılan adli kontrol, yargıya erişim, kadına yönelik şiddet ve soruşturma usulleri konularında değişiklikler öngören 7331 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
- Kadına yönelik şiddetle mücadele kapsamında Türk Ceza Kanunu’nda önemli değişikliklere gidildi.
- Hâkim adayları ve stajyer avukatlara Anayasa Mahkemesinde staj yapma imkanı tanındı.
- Adalet Bakanlığı tarafından tanık davetiyelerine karekod tanımlanmak suretiyle tanıkların sürece dair birçok soruya cevap bulabilecekleri “Tanık Bilgilendirme Broşürü”ne erişebilmeleri sağlandı.
- Kasımda elektronik duruşma hizmeti 81 ilde uygulanmaya başlandı.
- Adalet Bakanlığınca geliştirilen “UYAP Akademi” yenilenerek “UYAP Mobil” uygulaması geliştirildi.
- Uzman arabuluculuk uygulaması getirildi.
- Erzurum’da Türkiye’nin ilk “Çocuk Adalet Merkezi” açıldı.
- Yargı Reformu Strateji Belgesindeki hedeflerin yüzde 62’si hayata geçirildi.
- 6 Ekim’de Paris İklim Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun TBMM’de kabul edildi.
- 12 Kasım 2021’de “Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmelik”te değişiklik yapılmış, bu değişikliği öngören 4773 karar sayılı Cumhurbaşkanı Yönetmeliği Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
- 30 Kasım 2021’de 7343 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
- 5395 sayılı çocuk Koruma Kanunu’na “Çocuk Teslimi ve Çocukla Kişisel İlişki Kurulması” başlıklı dördüncü kısım eklendi.
2021’de 15 Temmuz Darbe Girişimi Davaları Tamamlandı
FETÖ’nün 15 Temmuz darbe girişimine yönelik açılan 293 davanın 288’inin ilk derece yargılaması Temmuz 2021’de tamamlandı.
- 79’unu onayan ve 41’i hakkında bozma kararı veren Yargıtayda 131 hüküm hakkındaki temyiz süreci devam etmektedir.
- 13 İlk derece mahkemelerince sonuçlandırılan 288 davada 8 bin 724 kişi hakkında karar verilmiş ve bunlardan 4 bin 890 sanık hakkında hürriyeti bağlayıcı cezaya hükmedildi.
- Bu sanıklardan 1.366’sı hakkında müebbet hapis cezasına, 1.634’ü hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına ve diğer 1.890 sanık hakkında çeşitli sürelerle hürriyeti bağlayıcı cezalara hükmedildi.
- Kalan 2 bin 780 sanık beraat ettirilirken 964 sanık hakkında ceza verilmesine yer olmadığına hükmedildi.
