Bu belge, Avrupa İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunması Sözleşmesi’ne eklenen 9 No’lu Protokol’dür ve 6 Kasım 1990’da Roma’da imzalanmıştır. Protokol, bireysel başvuruların Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) doğrudan taşınabilmesini ve başvuru hakkına sahip tarafların genişletilmesini düzenlemiştir. Mahkemenin yetkisini ve dava kabul prosedürlerini yeniden tanımlayarak, sivil toplum kuruluşları ile bireylere daha etkin başvuru imkânı sağlamıştır. Onay ve yürürlüğe giriş süreci, Avrupa Konseyi üyesi devletlerin imza ve onayına bağlanmıştır. 1 Kasım 1998’de yürürlüğe giren 11 No’lu Protokol ile 9 No’lu Protokol yürürlükten kaldırılmıştır.
9 No’lu Protokol, Türkiye dâhil Avrupa Konseyi üyesi ülkelerde bireysel hak arama özgürlüğünü genişleterek demokratik hukuk devleti ilkesini güçlendirmiştir. Birey ve sivil toplum kuruluşlarına doğrudan AİHM’e başvuru hakkı tanıması, ulusal hukuk yolları tükendikten sonra uluslararası denetimi kolaylaştırmıştır. Bu düzenleme, Türkiye’de yargı bağımsızlığı ve insan haklarının korunması için uluslararası standartların benimsenmesini teşvik etmiştir. Dünya ölçeğinde ise, bölgesel insan hakları mekanizmalarının birey odaklı gelişimine öncülük ederek küresel insan hakları hukukuna model olmuştur. Sonraki 11 No’lu Protokol’e zemin hazırlayarak, AİHM’in bugünkü doğrudan bireysel başvuru sistemine geçişte kritik bir köprü görevi görmüştür.