Ankara Üniversitesi Deniz Hukuku Ulusal Araştırma Merkezi (DEHUKAM) koordinasyonunda hazırlanan Türkiye Deniz Mekânsal Planlama Haritası kamuoyuyla paylaşıldı. Uluslararası hukuka uygun hazırlanan bu bilimsel belge, Türkiye’nin deniz yetki alanları konusundaki kararlılığını ve Mavi Vatan vizyonunu ortaya koyuyor.
Türkiye denizcilik tarihinde yeni bir dönüm noktası yaşandı. Ankara Üniversitesi DEHUKAM öncülüğünde yürütülen Türkiye Deniz Mekânsal Planlaması (DMP) Haritası, ilgili bakanlıkların katkıları ve koordinasyonuyla kamuoyuna açıklandı. Harita, devletin bilimsel temellere dayanan deniz yönetim vizyonunu yansıtması açısından önem taşıyor.
UNESCO çatısı altındaki Hükûmetlerarası Oşinografi Komisyonu tarafından önerilen bu planlama yaklaşımı, Avrupa Birliği’nde de zorunlu uygulama hâline gelmiş durumda. Türkiye’nin yayımladığı harita; balıkçılık, enerji, ulaşım, turizm, doğal koruma ve bilimsel araştırma gibi deniz üzerindeki tüm faaliyetlerin uyum içinde yönetilmesini hedefliyor.
Uluslararası Hukuka Uygunluk ve “Ortay Hat” Prensibi
Harita, Ege Denizi’nde Türkiye ile Yunanistan anakaraları arasındaki “ortay hattı” esas alarak oluşturuldu. Bu yönüyle, Türkiye’nin yıllardır uluslararası hukuk normlarına uygun olarak savunduğu sınır anlayışı ilk kez resmî bir plan dokümanında somutlaştı. Karadeniz ve Doğu Akdeniz’deyse Türkiye’nin mevcut uluslararası anlaşmalara dayalı deniz yetki alanları temel alındı.
Yunanistan’dan Tepki Gecikmedi
Haritanın yayımlanmasının hemen ardından Yunanistan Dışişleri Bakanlığı da bir DMP haritası paylaştı. Ancak söz konusu harita, Türkiye’nin egemenlik haklarını ihlal eden ve kamuoyunda daha önce “Sevilla Haritası” olarak bilinen taslağın bir uzantısı olarak değerlendiriliyor. Yunanistan bu haritayı AB’ye tescil ettirme girişiminde bulundu.
Bilim Temelli, Stratejik ve Barışçıl Bir Adım
DEHUKAM’ın öncülük ettiği Türkiye DMP çalışması; Dışişleri, Millî Savunma Bakanlığı ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığının teknik katkılarıyla hazırlandı. Harita, bir deniz yetki alanı ilanı niteliği taşımamakla birlikte, Türkiye’nin bilimsel ve stratejik temelde yürüttüğü deniz politikalarının güncel bir yansıması niteliğinde.
Uluslararası İlgi ve Siber Saldırı
Harita, DEHUKAM tarafından konuya özel hazırlanan web sitesinde yayımlandıktan sonra Yunanistan başta olmak üzere Almanya, İtalya ve ABD gibi ülkelerden büyük ilgi gördü. Yayının hemen ardından web sitesine yoğun yurt dışı kaynaklı siber saldırılar gerçekleştiği, BTK-USOM desteğiyle bu saldırılara karşı önlem alındığı bildirildi.
DEHUKAM yöneticileri ve araştırmacıları tarafından yazılı ve görsel medyada yoğun bilgilendirme faaliyetleri yürütülüyor. Türkiye’nin deniz alanlarındaki etkinliğini bilimsel ve sürdürülebilir bir temelde güçlendirmeyi hedefleyen bu çalışmalar, Mavi Vatan vizyonunun somut bir belgesi olarak değerlendiriliyor.
