Haksız Fiilerden Doğan Tazminat Davaları – Mustafa KICALIOĞLU

Bu kitabın konusu; haksız olarak zarar görenlerin, zararlarının tazmin edilmesi ve giderilmesidir. Kişilerin, mal ve canına verilen zararların karşılanmasıdır.

Malvarlığında oluşan zararın (eksilme ve bozulmanın), piyasada oluşan bir değeri olduğu halde insana verilen zararların piyasada oluşan bir değeri bulunmadığından, insan zararlarının mal zararları gibi belirlenmesi (değerlendirilmesi) olanağı yoktur. Ne var ki, ölüm ya da yaralanma biçiminde ortaya çıkan insan zararlarının karşılanmasının, başka bir yolu da bulunamadığı için parasal bir değerlendirme yapılması zorunluluğu ortaya çıkmıştır.

İnsan bedeninin yok edilmesi ya da beden bütünlüğünün bozulması, insanın en temel hakkı olan yaşam hakkına yapılmış bir saldırı olduğundan, yiten can ya da sakat kalan bedenin karşılığı olan tazminatın belirlenmesi, hiçbir tartışma ve duraksamaya yol açmayacak biçimde olmalıdır.

Kitapta konular öğretideki yöntem ve esaslara göre ele alınmış, önce kaynaklardan yararlanılarak teorik açıklamalarda bulunulmuş sonra da, bölümle ilgili Yargıtay kararlarına yer verilmiştir. Kararların çoğu, 2001 ila 2011 yılları arasındaki ve daha sonraki yıllara ait örnek oluşturan kararlar arasından seçilmiştir.

Kitapta kolayca anlaşılabilecek bir dil kullanılmaya çalışılmış, gereksiz ayrıntılardan kaçınılmıştır. Uygulayıcılara kolaylık sağlamak amacıyla, uyuşmazlık konusu davalar bakımından uygulama örneklerine de yer verilmiştir.

Kitapta yeni Türk Borçlar Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu arada çıkan kanunların, konu ile ilgili kısımları göz önünde tutulmuştur.

Kitabın Künyesi:

Yazar: Mustafa KICALIOĞLU
Yayınevi: Yetkin Yayıncılık
ISBN: 978-975-464-979-6
Baskı tarihi: 2015-Temmuz
Cilt: Sert Kapak (İplik Dikiş)
Boyut: 16 x 24 cm
Sayfa Sayısı: 882

tazminatdavalari

İÇİNDEKİLER

BİRİNCİ BÖLÜM
HUKUKİ SORUMLULUK VE TÜRLERİ
1- SORUMLULUK 25
I- Genel Olarak 25
II- Hukuki Sorumluluk 26
2- HUKUKİ SORUMLULUĞUN DAYANAĞINA GÖRE TÜRLERİ 27
I- Kusura Dayanan Sorumluluk (Haksız Fiil Sorumluluğu) 28
II- Kusursuz Sorumluluk (Sebep Sorumluluğu) 28
A- Sebep Sorumluluğunu Gerektiren Nedenler 30
1- Zarara Neden Olma İlkesi 30
2- Teknik Gelişmeler 30
3- Kusurun Yetersiz Kalması 31
4- Hakkaniyet Anlayışı 31
5- Tehlike Anlayışı 31
6- Hakimiyet ve Yararlanma Anlayışı 31
7- Fedakarlığın Denkleştirilmesi Anlayışı 32
8- Hukuka Uygun Müdahale 32
B- Sebep Sorumluluğunun Türleri 33
1- Olağan Sebep Sorumluluğu 33
2- Tehlike Sorumluluğu 34
a- Genel Olarak 34
b- Yeni Türk Borçlar Kanunundaki Düzenleme 38
C- Özel Hukukumuzda, Kusursuz Sorumluluk Halleri 40
1- Hakkaniyetten Doğan Sorumluluk (Temyiz Kudreti Yoksunluğu) 40
2- Adam Çalıştıranın Sorumluluğu 43
3- Hayvan Bulunduranın Sorumluluğu 53
4- Yapı Malikinin Sorumluluğu 55
5- Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu 58
6- Ev Başkanının Sorumluluğu 62
a- Genel Olarak 62
b- Sorumluluğun Kendine Özgü Nitelikleri 63
c- Ev Başkanlığı İlişkisi 65
d- Sorumluluğun Devamlılığı ve Kesilmesi 68
e- Sorumluluğun Koşulları 72
f- Sorumluluğun Sonuçları 77
7- Tapu Sicilinin Tutulmasından Dolayı Devletin Sorumluluğu 86
a- Genel Olarak (Sorumluluğun Dayanağı ve Niteliği) 86
b- Sorumluluğun Koşulları 88
c- Kadastro (Tapulama) İşlemleri 105
d- Zarardan Sorumlu Olanlar 115
e- Zamanaşımı Süresi 126
f- Devletin Memura Rücu Etmesi 129
g- Görevli ve Yetkili Mahkeme 130
8- Noterlerin Hukuki Sorumluluğu 133
a- Noterlik 133
b- Sorumluluk 134
c- Sorumluluğun Unsurları 134
d- Noter Senetleri 142
e- Noter Senetlerinin Sahteliği 142
9- Haksız İhtiyati Haciz ve İhtiyati Tedbir Koyduranın Sorumluluğu 150
a- Haksız İhtiyati Haciz Koyduranın Sorumluluğu 150
b- Haksız İhtiyati Tedbir Koyduranın Sorumluluğu 153
D- Özel Hukukumuzdaki Diğer Kusursuz Sorumluluk Halleri 153
E- Özel Hukukumuzda, Tehlike Sorumluluğunu Düzenleyen Özel Kanunlar 154
1- Çevreyi Kirletenin Sorumluluğu 154
2- Türk Sivil Havacılık Kanunu’ndan Doğan Sorumluluk 168
3- Nükleer Enerji Alanındaki Sorumluluk 168
4- Özel Hukukumuzdaki Tehlike Sorumluluğunu Düzenleyen Diğer Özel Kanunlar 168
F- İş Kazası ve Meslek Hastalığından Doğan Kusursuz Sorumluluk 169
3- HUKUKİ SORUMLULUĞUN KAYNAĞINA GÖRE TÜRLERİ 169
I- Sözleşmeden Doğan Sorumluluk 169
A- Hizmet Sözleşmesinden Doğan Sorumluluk 170
B- Taşıma Sözleşmelerinden Doğan Sorumluluk 171
C- Tıbbi Yardım ve Elatmadan (Müdahaleden) Doğan Sorumluluk 173
D- Sigorta Sözleşmesinden Doğan Sorumluluk 178
II- Kanundan Doğan (Sözleşme Dışı) Sorumluluk 178
A- Haksız Fiilden Doğan Sorumluluk 178
B- Kusursuz Sorumluluk 178
C- Sebepsiz Zenginleşme ve Vekâletsiz İş Görmeden Doğan Sorumluluk 179
1- Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Sorumluluk 179
2- Vekâletsiz İş Görmeden Doğan Sorumluluk 180
4- HUKUKİ SORUMLULUĞUN UNSURLARI 181
I- Eylem 181
II- Hukuka aykırılık 181
III- Zarar 182
IV- İlliyet bağı 186
5- HUKUKİ SORUMLULUĞU KALDIRAN NEDENLER 189
I- Mücbir Sebep (Zorlayıcı Neden) 189
II- Zarar Görenin Ağır Kusuru 190
III- Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru 192

İKİNCİ BÖLÜM
ZARAR VE TAZMİNİ
6- ZARAR 195
I- Genel Olarak 195
II- Zararın İspatı 196
III- Zararın Çeşitleri 197
A- Maddi Zarar 197
B- Manevi Zarar 201
IV- Zararın Tazmini 202
V- Zararın Hesaplanacağı Tarih 203
VI- Zararın Hesaplanması 203
A- Genel Olarak 203
B- Malvarlığı (Eşya) Zararının Hesaplanması 204
VII- Zarardan Yararların İndirilmesi (Zararın Denkleştirilmesi) 211
A- Genel Olarak 211
B- Yeni Borçlar Kanunundaki Düzenleme 213
C- Denkleştirmenin Koşulları 214
D- Denkleştirilmesi Gereken Yararların İleri Sürülmesi 215
E- Denkleştirmeye İlişkin Konular 215
1- Miras Yararları 215
2- Sigorta Ödemeleri 216
3- TC Emekli Sandığı Ödemeleri 218
4- Üçüncü Kişilerin Karşılıksız Olarak Yaptığı Yardımlar 219
7- ZARARIN BELİRLENMESİ 220
I- Genel Olarak 220
A- Zararın Belirlenmesi 220
B- Zararın Belirlenmesinde Hakimin Takdir Yetkisi 221
II- Tazminatın Biçimi 223
III- Tazminatın İndirilmesi 224
IV- Tazminatın İndirilmesi Sebepleri 225
A- Tarafların Kusur Durumları 225
1- Zarar Verenin Kusurunun Hafifliği 225
2- Zarar Görenin Ortak Kusuru 225
B- Zarar Görenin İzni 226
C- Zararın Tamamının Ödenmesinin Borçluyu
Sıkıntıya Düşürmesi 226
D- Zararın, Zarar Görene Yardım Sırasında Doğmuş Olması 227
E- Umulmayan Haller 227
F- Zarar Görenin Bünyesinin, Zarar Görmeye Elverişliliği 228
G- İlliyet Bağının Zayıflığı 228
V- Şahıs Varlığına İlişkin Zararın Tazmini 228
A- Bedensel (Cismani) Zararların Tazmini 229
1- Tedavi Giderleri 233
2- Kazanç Kaybı 238
3- Çalışma Gücünün Azalmasından / Tamamen Yitirilmesinden Doğan Kayıplar 240
4- Ekonomik Geleceğin Sarsılması 256
5- Bedensel Zararlara İlişkin Bilirkişi Raporu Örnekleri 259
B- Ölüm Halindeki Zararların Tazmini 272
1- Cenaze Giderleri 272
2- Tedavi Giderleri 273
3- Destekten Yoksun Kalma Tazminatı 273
a- Genel Olarak 273
b- Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Niteliği 277
aa- Genel Olarak 277
bb- Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Bağımsızlığı 278
cc- Destekten Yoksun Kalma Tazminatının, Mirasçılık Sıfatına Bağlı Olmadığı 281
c- Destek (Destek Olan) 281
aa- Gerçek Destek 282
bb- Farazi Destek 282
d- Destek Görenler (Destekten Yoksun Kalanlar) 283
e- Destek İlişkisi 284
aa- Genel Olarak 284
bb- Destek İlişkisinin Kanıtlanması 286
aaa- Eşler arasındaki destek ilişkisi 286
bbb- Anne, baba ile çocuklar arasındaki
destek ilişkisi 287
ccc- Çocuk ile anne baba arasındaki
destek ilişkisi 287
ddd- Diğer destek ilişkileri 288
f- Yoksun Kalınan Destek Süresi 289
aa- Genel Olarak 289
bb- Desteğin, Destek Verebileceği Süre 290
cc- Farazi Desteğin Destek Olabileceği Süre 291
dd- Eşler Bakımından 291
ee- Çocuklar Bakımından 292
ff- Anne ve Baba Bakımından 293
gg- Kardeşler Bakımından 294
g- Destekten Yoksun Kalanların, Destek Payları 294
h- Desteğin Gelir Durumu 295
aa- Desteğin Gelirinin Belirlenmesi 295
bb- Farazi Desteğin Gelirinin Belirlenmesi 298
i- Destek Zararının Belirlenmesi 299
aa- Genel Olarak 299
bb- Zararı Hakimin Belirlemesi 309
k- Destek Tazminat Hesabı Raporunda Gözetilecek Hususlar 310
aa- Genel Olarak 310
bb- Tazminat Hesabının Unsurları 313
l- Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Hesabına İlişkin Bilirkişi Rapor Örnekleri 320
m- Tazminat Davalarında Uygulanacak Faiz 341
n- Türk Borçlar Kanununa Göre, İnsan Zararlarından İndirim Yapılamayacağı 344
VI- Manevi Zararın Tazmini 346
A- Genel Olarak 346
B- Maddi Kişisel Varlığa Yönelik Saldırı Halinde 349
C- Maddi Nitelikte Olmayan Kişisel Değerlere Saldırı Halinde 356
D- Basın ve Yayın Yoluyla Kişilik Haklarına Saldırı 378
E- Fikir ve Sanat Eserlerinde İntihal Nedeniyle Tazminat 409
1- İntihal (Aşırma, Çalma) 409
2- İktibas 410
3- Fikir ve Sanat Eserleri 410
4- Eser Sahibi 412
5- Eser Sahibinin Hakları 412
VII- Boşanma Halinde Maddi ve Manevi Tazminat 425
A- Genel Olarak 425
B- Boşanma Halindeki Maddi ve Manevi Tazminatın Özellikleri 426
C- Boşanma Halinde Maddi Tazminat ve Koşulları 426
D- Maddi Tazminatın Belirlenmesi 430
E- Maddi Tazminatla İlgili Usul Hükümleri 432
F- Manevi Tazminatın Özellikleri ve Koşulları 433
G- Manevi Tazminatla İlgili Usul Hükümleri 434
H- Boşanmaya Ait Maddi ve Manevi Tazminat Davalarında
Harç ve Vekalet Ücreti 435

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN SORUMLULUK
8- HAKSIZ FİİL 445
I- Genel Olarak 445
II- Haksız Fiilin Unsurları 446
A- Haksız Eylem 446
B- Hukuka Aykırılık 449
1- Genel Olarak 449
2- Ahlaka Aykırılık 450
3- Hukuka Aykırılığı Kaldıran Nedenler 450
a- Borçlar Kanunu’nun Düzenlediği Durumlar 451
aa- Haklı Savunma 451
bb- Iztırar Hali 451
cc- Kendi Hakkını Korumak İçin Kuvvet Kullanılması 452
b- Zarar Görenin (Mağdurun) Rızası 452
c- Kamu Hukukuna Dayanan Bir Yetkinin Kullanılması 452
d- Üstün Kamu Yararı ya da Özel Yarar Bulunması 453
C- Kusur 453
1- Genel Olarak 453
2- Kusur Ehliyeti 463
3- Bölüşük (Müterafik, Birleşen, Zararı Artıran) Kusur 463
4- Kusurun Derecesi (Çeşitleri) 465
a- Kasti Kusur 466
b- İhmali Kusur 466
5- Tazminatın Belirlenmesinde Kusurun Etkisi 469
a- Kusura Dayanan Sorumlulukta 469
b- Kusursuz Sorumlulukta 478
D- Zarar Doğmuş Olması 478
E- İlliyet Bağı 482
1- Genel Olarak 482
2- Uygun İlliyet Bağı 483
3- Birden Çok Sebep ve İlliyet Bağının Bulunması 484
a- Ortak İlliyet 484
b- Seçimlik İlliyet 484
c- Yarışan İlliyet 485
d- İlliyet Bağının Kesilmesi 485

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU’NDAN DOĞAN SORUMLULUK VE TAZMİNAT DAVALARI
9- MOTORLU ARAÇ İŞLETENİN SORUMLULUĞU 489
I- Karayolları Trafik Kanunu’nun Geçirdiği Süreç 489
II- Motorlu Araç İşletmeciliği 491
III- Motorlu Araç İşletilmesinden Doğan Sorumluluğun Koşulları 494
A- Zararın Doğmuş Olması 494
B- Zararın, Motorlu Aracın Yaptığı Trafik Kazasından Doğması 501
C- Zararı Doğuran Olaya, Motorlu Aracın İşletilmesinin Neden Olması 504
D- Zararı Doğuran Kaza İle Motorlu Araç Arasında İlliyet Bağının Bulunması 509
E- Zararın, Motorlu Aracın İşletilmesinden Doğduğunun Kanıtlanması 511
1- İspat Yükümlülüğü 511
2- Kurtuluş Kanıtı Getirilememiş Olması 513
a- Genel Kurtuluş Nedenleri 513
aa- Mücbir Sebep 514
bb- Zarar Görenin Ağır Kusuru 517
cc- Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru 517
b- Özel Kurtuluş Nedenleri 518
aa- Motorlu Aracın Çalınması ya da Gasp Edilmesi 518
bb- Motorlu Aracın Bakım ve Tamir İçin Bırakılmış Olması 518
IV- Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğunu Azaltan Nedenler 518
A- Zarar Görenin Ağır Olmayan Kusuru 518
B- Hatır Taşıması 519
V- İşletilme Halinde Olmayan Araçların Verdiği Zararlardan
Sorumluluk 527
VI- Motorlu Araç İşletmeciliğinden, Sorumlu Olan Araç İşletenleri 528
A- Motorlu Araç İşletmeciliği 528
B- Gerçek İşletenler 538
1- Araç Sahibi 538
2- Motorlu Araç Sahibi Dışında Kalan İşletenler 556
a- Motorlu Aracı Mülkiyeti Muhafaza Kaydıyla
Satın Alanlar 556
b- Motorlu Aracı Uzun Süreli Kiralayanlar 556
c- Motorlu Aracı Ariyet Alanlar 563
d- Motorlu Aracı Rehin Alanlar 563
e- Motorlu Araç İşleticisinin Bağlı Olduğu Teşebbüs Sahibi 564
f- Devlet ve Diğer Kamu Tüzel Kişileri 567
C- Farazi İşletenler 570
1- Motorlu Araçla İlgili Mesleki Faaliyette Bulunanlar 571
2- Yarış Düzenleyicileri 573
3- Motorlu Aracı Çalan ya da Gasp Edenler 573
VII- Araç İşleteni ve Teşebbüs Sahibinin Sorumlu Olduğu Kişiler 575
VIII- KTK’na Göre, Birden Çok Kişinin Müteselsil Sorumluluğu 578
IX- Hasardan Dolayı Motorlu Araçlarla İlgili Özel Sorumluluk Halleri 580
A- Motorlu Aracın Maliki İle İşleteni Arasındaki Sorumluluk 580
B- Birden Çok İşletenin, Birbirlerine Karşı Sorumluluğu 580
1- Bedensel Zararlarda Diğer İşletenin Sorumluluğu 580
2- Eşyaya Verilen Zararlarda, Diğer İşletenin Sorumluluğu 580
3- Birlikte Taşınan Diğer Eşyaların Zarar Görmesi Halinde Sorumluluk 580
4- Yardım Çalışmalarına Katılanların Uğradıkları Zararlardan Dolayı Sorumluluk 580
5- Trafik Kazası Nedeniyle Genel Hükümlere Göre
Sorumluluk 581
X- Trafiğe İlişkin Sigortalar ve Güvence Hesabı 583
A- Trafik Sigortası (ZMSS) 584
B- Motorlu Kara Taşıt Araçları Kasko Sigortası
(İsteğe Bağlı Sigorta) 599
C- Sigortacının İşletene Rücu Hakkı 612
D- Güvence Hesabı (Garanti Fonu) 621

BEŞİNCİ BÖLÜM
AYNI ZARARDAN BİRDEN ÇOK KİŞİNİN SORUMLULUĞU CEZA DAVASININ TAZMİNAT DAVASINA ETKİSİ ZAMANAŞIMI TAZMİNAT BORCUNU SONA ERDİREN ANLAŞMALAR
10- AYNI ZARARDAN BİRDEN ÇOK KİŞİNİN SORUMLULUĞU 625
I- Genel Olarak 625
II- Müteselsil Sorumluluğun Yapısal Özellikleri 625
A- Aynı Zarara, Birden Çok Kişinin Ortaklaşa Sebep Olması 625
B- Birden Çok Kişinin Eyleminin Bulunması 628
C- Zararın, Bir ve Aynı Zarar Olması 629
D- Müteselsil Sorumluluğun Haksız Eylemden Doğması 629
III- Müteselsil Sorumluluğun Etki ve Sonuçları 630
A- Dış İlişki Bakımından 631
B- İç İlişki Bakımından 631
IV- Müteselsil Sorumluluğun İleri Sürülmesi 636
V- Müteselsil Sorumluların İleri Sürebileceği Def’iler (Savunmalar) 640
A- Kişisel Def’iler 640
B- Ortak Def’iler 640
VI- Müteselsil Sorumlulukta Zamanaşımı 641
VII- Halefiyet ve Rücu 642
A- Halefiyet 642
B- Rücu Hakkı 643
C- Rücuda Zamanaşımı 652
D- İsteği Bağlı (İhtiyari) Dava Arkadaşlığı 655
11- CEZA MAHKEMESİ KARARININ TAZMİNAT DAVASINA ETKİSİ 656
I- Genel olarak 656
II- Hukuk Hakiminin Durumu 657
A- Ayırtım Gücü Yönünden 658
B- Hukuka Aykırılık Yönünden 658
C- Nedensellik Bağı Yönünden 659
D- Kusurun Ağırlığının ve Zararın Tutarını Belirlemesi Yönünden 659
III- Ceza Mahkemesi Kararının, Hukuk Mahkemesi Kararına Etkisi 659
VI- Şikayetten Vazgeçmiş Olmanın Tazminat Davasına Etkisi 673
12- ZAMANAŞIMI 679
I- Genel Olarak 679
II- Zamanaşımının Kabul Edilmesinin Nedenleri 681
III- Zamanaşımının Koşulları 681
IV- Zamanaşımının Hukuksal Niteliği 681
V- Zamanaşımına Benzeyen Süreler 682
A- Yargılama Hukukuna İlişkin Süreler 682
B- Hak Düşürücü Süre 683
VI- Zamanaşımı Süresi 684
A- Genel Olarak 684
B- Türk Borçlar Kanunu’nun Öngördüğü Zamanaşımı Süreleri 685
1- İki Yıllık Sübjektif ve Nispi Nitelikte Kısa Zamanaşımı Süresi 686
2- On Yıllık Objektif ve Mutlak (Kesin) Nitelikte
Uzun Zamanaşımı Süresi 687
3- Uzamış (Ceza) Zamanaşımı Süresi 688
C- Davanın Açılması Zamanı 699
D- Olayda Gelişen Durumun Bulunması Halinde Zamanaşımı 706
VII- Zamanaşımının Durması ve Kesilmesi 728
A- Zamanaşımının Durması 728
B- Zamanaşımının Kesilmesi 729
VIII- Zamanaşımı Def’i (Savunması) 732
IX- Zamanaşımından Feragat Edilmesi 737
X- Zamanaşımının Hüküm ve Sonuçları 737
A- Davanın Usule İlişkin Nedenlerle, Reddedilmesi Halinde
Ek Süre Tanınması 737
B- Zamanaşımının Sonuçları 738
XI- Karayolları Trafik Kanunu’ndan Doğan Davalarda Zamanaşımı 748
XII- Ceza Davalarında Zamanaşımı Süresi 756
13- TAZMİNAT BORCUNU SONA ERDİREN ANLAŞMALAR 760
I- Sorumsuzluk Anlaşması 760
II- İbra Sözleşmesi 761
A- İbra Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 763
B- Usul Hukuku Bakımından İbra Sözleşmesi 764
C- İbranameye Benzeyen Sözleşmeler 766
1- Feraget 766
2- Davanın Kabulü 767
3- Sulh Sözleşmesi 767
4- Takas İşlemi 768
5- Bozma (İkale) Sözleşmesi 768
6- Menfi Borç İkrarı Sözleşmesi 768
7- Alacağı Talep Etmeme Taahhüdü 768
III- Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğuna İlişkin Anlaşmalar 768
A- Genel Olarak 768
B- Sorumluluğu Kaldıran ve Daraltan İbranamenin İptali 771
IV- İş Hukuku Uygulamasında İbra Sözleşmesi 775
V- İbraname ve Feragatname Sözleşmesi Örnekleri 778

ALTINCI BÖLÜM
TAZMİNAT DAVALARINDA YARGILAMA USULÜ
14- YARGI 785
I- Yargı Kolları (Çeşitleri) 785
A- Anayasa Yargısı 785
B- Uyuşmazlık Yargısı 786
C- İdari Yargı 786
1- Genel İdari Yargı 786
2- Askeri İdari Yargı 787
3- Hizmet Kusuru Nedeniyle İdare Aleyhine Dava Açılması 788
a- Hizmet Kusurunun Çeşitleri 788
aa- Kötü İşleyen Hizmet 788
bb- Geciken Hizmet 788
cc- İşlemeyen Hizmet 788
b- Hizmet Kusurunun Belirlenmesi 789
c- Husumetin İdareye Yöneltilmesi 789
D- Adli Yargı 796
II- Yargı Yolu İtirazı 796
A- İdare Mahkemesinde Yargı Yolu İtirazında Bulunulması 797
1- İdare Mahkemesinin Görevsizlik Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 797
2- Davacının Hukuk Mahkemesinde Dava Açması 797
B- Hukuk Mahkemesinde Yargı Yolu İtirazında Bulunulması 798
1- Hukuk Mahkemesinin Görevsizlik Kararı Vermesi 799
2- İdare Mahkemesinin Görevsizlik Kararı Vermesi 799
III- Görevli ve Yetkili Mahkeme 799
A- Görevli Mahkeme 799
1- Genel Olarak 799
2- Karayolları Trafik Kanunu’ndan Doğan Tazminat Davalarında Görevli Mahkeme 812
a- Genel Olarak 812
b- Görev Uyuşmazlığı Sorunun Ortaya Çıkması 813
c- Benzer Davaların, Ayrı Yargı Yerlerinde Açılması Nedeniyle Tazminat Miktarlarının Değişmesi 814
d- Karayolları Trafik Kanunun 110. Maddesinin Değiştirilmesi 815
3- Görev Kurallarının Niteliği 822
B- Yetkili Mahkeme 824
C- Dava ve Tarafları 828
1- Genel Olarak 828
2- Taraf Ehliyeti (Yeteneği) 830
3- Dava Ehliyeti (Yeteneği) 830
4- Taraf Sıfatı (Husumet) 830
5- İddianın Genişletilmesi ve Değiştirilmesi 832
6- Belirsiz Alacak ve Tespit Davası 832
D- Dava ve Cevap Dilekçelerinin Hazırlanması 836
1- Dava Dilekçesinde Yer Alması Gereken Hususlar 837
a- Mahkemenin Adı 837
b- Davacı ve Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri 837
c- Davacının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası 838
d- Tarafların Yasal Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin
Adı ve Soyadı ile Adresleri 838
e- Davanın Konusu ve Malvarlığı Haklarına İlişkin
Dava Değeri 838
f- Davacının İddiasının Dayanağını Oluşturan Bütün Vakıaların (Olay ve Olguların) Sıraya Göre Açıklanması 839
g- İddia Edilen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği 839
h- Dayanılan Hukuki Nedenler 840
i- Talep Sonucunun, Dava Dilekçesinde Açık Bir Biçimde Yazılması 840
k- Davacının Varsa Kanuni Temsilcisinin veya Vekilinin İmzası 841
2- Cevap Dilekçesi (Cevap Dilekçesinde Yer Alması Gereken Hususlar) 841
a- Mahkemenin Adı 842
b- Davacı ve Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri 842
c- Davalının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası 842
d- Varsa, Tarafların Yasal (Kanuni) Temsilcileri ve Davalı Vekilinin Adı ve Soyadı ile Adresleri 842
e- Davalının Savunmasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların (Olay ve Olguların) Sıraya Göre Açıklanması 873
f- Savunmanın Dayanağı Olarak İleri Sürülen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği 843
g- Dayanılan Hukuki Nedenler 844
h- Cevap Dilekçesinde Talep Sonucunun Açık Bir Biçimde Yazılması 844
i- Davalının Varsa Kanuni Temsilcisinin ya da Vekilinin İmzası 844
k- Cevap Dilekçesinin Mahkemeye Verilmesi 844
3- Dava Dilekçesi Örnekleri 845

Kaynakça 871
Kavram Fihristi 877