Nisan 2017’de Wikipedia’nın bazı İngilizce sayfalarına erişimin Türkiye’de engellenmesiyle ilgili 2019 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) başvuran Wikimedia Vakfına AİHM Yargıçlarından olumsuz yanıt geldi.
Bağımsız internet ansiklopedisi Wikipedia’nın İngilizce sayfalarında yer alan “devlet destekli terörizm” ve “Suriye iç savaşına diğer ülkelerin katılımı” maddeleri Türkiye’de rahatsızlık yaratmış ve değiştirilmesi talep edilmiştir. Talepler Wikipedia tarafından reddedilince sitenin tamamına Türkiye’den erişim engeli getirilmişti.
Yaşanan erişim engelini öncelikli olarak Türkiye’de mahkemeye taşıyan Wikipedia, yerel mahkemeden sonuç alamayınca Anayasa Mahkemesinin (AYM) kapısını çaldı ancak iki yılı bulan süreçte Anayasa Mahkemesinin etkin yargılama yapamadığı iddiasıyla konuyu bu defa AİHM’e taşıdı.
İki yıl sekiz aylık sürecin sonunda Ocak 2020’de AYM, Wikipedia’nın başvurusuyla ilgili kararını açıkladı. Wikipedia’ya Türkiye’nin uyguladığı erişim engelinin ifade özgürlüğünü ihlal etmek olduğuna dikkat çeken AYM, Wikimedia Vakfına 2 bin 732 TL hukuki masraf ödenmesine karar verdi.
Yaşanan bu gelişmeyi göz önünde bulunduran AİHM Yargıçları, söz konusu erişim engelinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 10. maddesine aykırı olduğu vurgusunda bulunarak sitenin erişime açılmasından dolayı söz konusu başvurunun reddedilmesi kararını oy çokluğuyla aldı. Kararda, AYM’nin kararını 2 yıl 8 ay gibi uzun bir sürede aldığının da altı çizildi ancak bu sürenin Wikimedia’nın iddiasının aksine etkin yargılamayı olanaksız kılacak derecede bir süre olmadığı belirtildi.
AİHM açıkladığı gerekçede ayrıca Türkiye’de ifade özgürlüğüne ilişkin sistematik bir sorun bulunduğunu, buna rağmen Türk yargısının bu soruna çözüm sağlayamayacağını düşünmek için yeterli bir sebep görülmediği ifadelerine de yer verdi.