Son dönem satılık ve kiralık dairelerin fiyatları hızla artarken İstanbul başta olmak üzere birçok şehirde boş kiralık daire sıkıntısı da baş göstermeye başladı. Kiracılar, oturdukları evlerin satılığa çıkarılmasından dolayı taşınacak boş daire bulamamaktan veya kiraların çok yüksek olmasından şikayet etmekte. Şikayet konusu bu kadarla da sınırlı değil. Artan kiralar sebebiyle, mevcut kiracıyı çıkartıp dairesini daha yüksek kiraya vermek isteyen ev sahipleri de kiracıların içine düştüğü çıkmazı derinleştirmekte. Peki bu ve benzer durumlarda kiracıların hakları neler, hangi adımlar atılmalı?
Av. Mahir Orak, son yıllarda artan ev sahibi – kiracı arasındaki çekişmelerde kiracıların haklarını, ev sahiplerinin yasal dayanaklarını anlattı.
Kiracı, hangi zorunlu durumlarda evden çıkarılabilir?
Ev sahibinin sözleşme süresi dolmadan kiracıdan evi boşaltmasını istemesinin kolay olmadığının altını çizen Orak, bunun sadece haklı bir sebeple yaptırılabileceğini, aksinin mümkün olamayacağını dile getirdi.
Sözleşme bitmeden kiracının çıkarılması söz konusu olamaz. Ev sahibinin bunu yapabilmesi için haklı nedenleri olmalı. Bu nedenler başında kira borcunu ödemediği için temerrüde düşürülmesi ve sonrasında tahliye davası açılması geliyor. Kiracıya noterden ödeme için ihtar gönderilip 30 gün süre verilmek zorunda. Bu süre geçtikten sonra hâlâ ödeme yoksa tahliye davası veya icra takibi yoluyla yapılacak olan takip neticesinde icra mahkemesinden tahliye talep edilebilir. Ayrıca ev sahibinin izni olmadan konutta ciddi bir değişiklik yapılması gibi sözleşmeye esaslı bir aykırılık olunması durumunda kiracı tahliye edilebilir. Bir diğer yol ise esaslı tadilat, tamirat ve yıkım varsa kiracı tahliye edilebilir. Fakat bu durumun sonrasında kiracının yeniden davet edilmesi zorunlu. Eğer davet edilmezse kiracıya 1 yıllık kira bedeli ile taşınma bedeli ödenmesi gerekir.
Kiracı, komşularına gerekli saygıyı göstermek zorunda
Kiracıların, oturdukları apartman ve mahallede komşularına saygı göstermekle yükümlü olduğunu hatırlatan Orak, bu yükümlülüğün yeri getirilmemesi durumunda ev sahibinin, söz konusu kiracıya 30 gün süre vermek şartıyla kira sözleşmesini feshedebileceğini ihtar yoluyla haber verebileceğini belirtti. Orak, rahatsızlığın çekilmez derecede devam ettirilmesi durumunda ev sahibinin 30 gün beklemeden de sözleşmeyi hemen feshedebileceğini söyledi.
Kiracı içindeyken daire satılırsa ne olacak?
Merak edilen konuların başında da kiracı otururken evin satılması durumunda kiracının haklarının ne olduğu? Orak, bu konuya da açıklık getirerek, olası durumda kiracının mağdur edilemeyeceğini ve daireyi satın alan kişinin ihtar yoluyla evin tahliyesi için kiracıya 1 ay süre vermesinin zorunlu olduğunu vurguladı:
Kiracı içerdeyken taşınmazın satılması halinde yeni mal sahibi kiracıya 1 ay içinde ihtar göndererek tahliye talep edebilir. Bu durumda satın alma tarihinden itibaren 6’ncı ayın sonuna kadar kiracı içerde kalmaya devam eder. 6’ncı ayın sonunda çıkmazsa tahliye davası açılabilir. Eski mal sahibi ile yapılan kira sözleşmesinin sonunda da direkt dava açarak tahliye talep edilebilir.
